De meest gestelde vragen over de Wet Lesbisch Ouderschap

Op 1 april 2014 is de wet Lesbisch ouderschap ingevoerd. Vanaf die datum is het voor alle vrouwen mogelijk om een kind te erkennen. De wet beperkt zich dus niet tot lesbische mee-moeders.

Sinds de invoering van deze wet zijn er een heleboel manieren zijn om moeder te worden:
a. een kind baren;
b. automatisch moeder worden: dat is alleen mogelijk als je gehuwd bent, het kind tijdens het huwelijk wordt geboren en de donor een zogenaamde onbekende donor is afkomstig van een erkende Nederlandse fertiliteitkliniek, zodat de stichting Donorregistratie de juiste verklaring kan afgeven. Bij bekende donoren werkt dat dus niet!
c. een kind erkennen;
d. een kind adopteren (meestal het kind dat je partner heeft gebaard).

De keuze uit deze mogelijkheden moet je eigenlijk zo vroeg mogelijk in het traject maken, in ieder geval voor de inseminatie.

De keuze die je maakt heeft grote gevolgen voor de relatie/afspraken met de donor, de nationaliteit van het kind, de mate waarin je ouderschap later nog door de donor of het kind kan worden aangevochten en de kansen op acceptatie van je ouderschap in het buitenland als jij of je kind daar ooit  gaan wonen.

Voor meerouder-gezinnen is het heel belangrijk dat je je realiseert dat een kind nog steeds maar twee ouders kan hebben. Met twee moeders is er dus geen ruimte meer voor een donor als ouder. Wil je de donor wel een positie als ouder geven of een andere juridische positie, dan moet je dat vóór de geboorte regelen en is vroeg advies dus belangrijk.

Wij kunnen op deze site niet alle juridische mogelijkheden op maat omschrijven. Daarom kun je aan de informatie op onze website geen rechten aan ontlenen en adviseren wij je om op tijd met een juridisch kantoor rond de tafel te gaan zitten voor een goed advies, donorcontract en/of ouderschapsplan.

Meest gestelde vragen
Een aantal van de meest gestelde vragen hebben we hier voor je op een rijtje gezet:

1. Waarom is de wet niet direct in november 2013, na de goedkeuring van de 1e kamer, ingevoerd? 
De wet moest nog worden afgekondigd en voor de uitvoering was een aanpassing van de systemen van onder andere het bevolkingsregister nodig.

2. Kan ik na 1 april 2014 kinderen erkennen die al geboren zijn voor die datum?
Ja, mits je aan de wettelijke eisen voldoet. Vraag hier advies over bij een gespecialiseerde jurist.

3. Heeft de wet voor het automatische moederschap (de gehuwde moeder van punt b) terugwerkende kracht voor kinderen die al geboren zijn?
Nee. Je kunt deze kinderen nog wel erkennen of adopteren, mits je aan de wettelijk eisen voldoet. Er is dan voor die erkenning of adoptie geen terugwerkende kracht.

4. Wat moet ik nu doen als ons kindje nog voor 1 april 2014 geboren is?
Je hebt wellicht al gekozen voor de adoptie, dan is erkenning niet meer nodig omdat er al een familierechtelijke band tot stand is gekomen. Heb je het kind nog niet geadopteerd dan kun je nu kiezen tussen adoptie en erkennen, maar beide werken in dit geval niet meer terug tot de geboorte.

5. Ik ben partnergeregistreerd, geldt voor mij nu dezelfde regeling als voor gehuwde vrouwen?
In het wetsontwerp waren partnergeregistreerde vrouwen aanvankelijk niet meegenomen, er is een reparatiewetje gemaakt en dat is gelijktijdig ingevoerd.

6. Mijn echtgenote is geïnsemineerd via een fertiliteitkliniek met sperma van een donor uit onze vrienden/familiekring en ons kindje wordt geboren na 1 april 2014. Word ik dan ook automatisch moeder?
Nee, het automatische moederschap geldt niet voor de bekende donor die op jullie verzoek bij de kliniek heeft gedoneerd.

7. Waarom zou ik nog geld besteden aan een adoptie als ik ook gratis kan erkennen?
De adoptie heeft een aantal voordelen, zoals:

  • Een betere acceptatie in het buitenland; dat is ook van belang als je volwassen kind later in het buitenland gaat wonen of studeren.
  • De donor spreekt zich in de adoptieprocedure meteen uit en kan dus niet, zoals bij de erkenning, later nog bezwaar maken tegen de erkenning en daarmee tegen jouw ouderschap.
  • Het kind kan een erkenning later eenvoudig ongedaan maken, je bent dan moeder-af. Bij de adoptie kan dat alleen op speciale zware gronden.

8. Ik ben een donor die een actieve rol wil spelen in het leven van het kind. Is het wetsvoorstel voor mij gunstig?
Nee. Nu de moeders straks gewoon samen het kind kunnen laten erkennen op het gemeentehuis word je niet meer automatisch betrokken in de beslissing over het ouderschap. In de adoptieprocedure word je wel om een verklaring gevraagd.
Als je hebt afgesproken met de moeder(s) dat het de bedoeling is dat het kindje door jou wordt erkend (en niet door de mee-moeder) heb je dus een groter risico dat dit toch niet gebeurt en dat je achteraf die erkenning nog moet aanvechten bij de rechter. Het is daarom voor de donor nog veel belangrijker geworden om vóór de inseminaties een goede donorovereenkomst op te (laten) stellen. Je kunt hiervoor een afspraak maken met een in het homo/lesbisch ouderschap gespecialiseerd kantoor.

9. Mijn vrouw of ik hebben niet de Nederlandse nationaliteit, wat nu?
Voor deze specifieke situatie moet je altijd advies inwinnen bij een gespecialiseerde notaris of advocaat.

10. Wij willen samen met een donor/donorstel een gezin stichten, waar moeten we beginnen?
De invoering van de wet levert weer nieuwe situaties op. Begin dus altijd met een goed advies en ga nooit af op algemene informatie op internet. Dit advies geldt ook voor wie alleen of samen met haar partner een kind wil krijgen.

De meest gestelde vragen over de Wet Lesbisch Ouderschap
Schuiven naar boven